Waar zijn de naaktslakken?
We hadden vorig jaar een overvloed aan slakken in de tuin. Door het natte voorjaar, de natte zomer en het natte najaar konden zij zich ongebreideld voortplanten. Maar nu zijn ze nergens te bekennen. Waar houden ze zich schuil?
Winterslaap
Naaktslakken bestaan voor 80% uit water en kunnen daarom niet tegen veel zon en droogte, maar ook niet tegen vorst. Aangezien de naaktslak geen huisje heeft om in te kruipen, verdwijnen ze in de winter in de grond om daar een winterslaap te houden. Ze kunnen tot wel een meter diep de grond in duiken, waar het vochtig is en niet vriest.
In een zachte winter (zoals we nu steeds vaker hebben) zullen meer slakken overleven. En in het voorjaar ook weer vroeg eitjes gaan leggen. Die eitjes kunnen overigens ook prima overwinteren. Per keer legt een slak (m/v) tot wel 100 eitjes in de aarde. De eitjes komen uit bij warm en vochtig weer, dus in het voorjaar. Hierdoor kun je na een zachte winter dus veel naaktslakken tegenkomen. Niet fijn voor (moes-)tuinierders, maar toch wel belangrijk voor de natuur. Bijvoorbeeld in ons Tiny Forest.
Rol in de natuur
Zoals de meeste dieren hebben ook naaktslakken een belangrijke rol in het ecosysteem. Ze helpen bij het afbreken van organisch materiaal, zoals dode planten en dieren, en verbeteren zo de vruchtbaarheid van de bodem. Bovendien dienen ze als voedsel voor vogels, egels en andere dieren. Dit betekent dat ze een essentieel onderdeel van de voedselketen zijn.
Last van slakken in je tuin?
De meeste slakken eten enkel rottende planten, en laten je sla en broccoli met rust. Onder de huisjesslakken is er slechts één soort die jouw zorgvuldig gekweekte zaailingen laat verdwijnen, dat is de Segrijnslak (zie foto). Het zijn vooral de naaktslakken zoals de wegslak en de akkerslak, die graag nachtelijke vreetfestijnen houden in je moestuin vol jonge plantjes. De tijgerslak daarentegen eet naast rottende planten ook graag slakjes en slakkeneitjes, dat is dan wel weer prettig. Ik geef je alvast wat tuintips voor minder slakken in het voorjaar. Geen garantie overigens.
Tips voor minder slakken in je tuin
Had je afgelopen jaar echt zo veel slakken in je tuin dat je erover struikelde? Hier wat voorjaarstips voor meer evenwicht in je tuin:
Kies voor planten, groenten en kruiden waar slakken niet van houden, zoals wilde akelei, ooievaarsbek, inheemse viooltjes, bosanemoon, duizendblad, klimop, longkruid, steenanjer, vingerhoedskruid, wilde bertram, inheemse varens en kruiden als bieslook en daslook. Al deze planten zijn ook nog eens inheems en dus goed voor onze insecten. Je kunt op internet veel informatie vinden over welke planten je het beste kunt nemen.
Zorg dat je tuin een klein paradijs is voor vogels, padden, egels, mollen en spitsmuizen. Hoe meer leven, hoe kleiner de kans op een slakkenplaag. Er zijn zelfs insecten die graag slakken of slakkeneitjes lusten, zoals loopkevers, duizendpoten en sommige spinnen. Gebruik dus geen gif in je tuin, zodat de natuurlijke vijanden zich ongehinderd tegoed kunnen doen aan jouw slakkenoverschot.
Vooral merels, lijsters en spreeuwen houden wel van een slakje. Plant daarom dit voorjaar nog wat bessenstukken of een lijsterbes. De naam 'lijsterbes' zegt genoeg, toch? Leg ook meteen een vijvertje of Tuiny Poel aan waar kikkers en padden kunnen vertoeven. Ook handig voor minder muggen in de zomer overigens.
Wil je een egel in je tuin? Zorg dan dat egels ongehinderd in en uit jouw tuin kunnen lopen, of maak meteen een egelsnelweg. Je kunt ook een egelhotel (of een berg oude bladeren) in een hoek van je tuin zetten en hopen dat je volgende winter een persoonlijke slakkenvreter te logeren krijgt.
Krachtpatsers
Nog even iets leuks over de naaktslak. Ze hebben namelijk een laagje dik slijm om hun lichaam, waardoor ze goed beschermd zijn. Door dit plakkerige slijm zijn sommige naaktslakken ook verrassend goed in het beklimmen van muren, bomen en andere verticale oppervlakken.
Naaktslakken mogen er dan kwetsbaar uitzien, maar ze zijn ontzettend gespierd. Sommige soorten in staat om objecten te tillen die meer dan 10 keer hun eigen lichaamsgewicht wegen. Dit komt doordat naaktslakken een krachtige spier hebben die zich uitstrekt over de volledige lengte van hun lichaam en hen helpt te bewegen. Zou je niet zeggen als je ze tegenkomt, hè?
Foto's: Waarneming.nl
