Zie jij hem ook zo vaak de laatste tijd, die kleurige koolmees? Met zijn gele borst met stropdas en z’n zwarte petje op? Hij buitelt vrolijk door de tuinen, op zoek naar wat lekkers. Normaal eet hij het liefst zaden, maar in de lente ook wel een rups of een insect. Ook de kuikens van de koolmees houden van rupsen en insecten. Niet een paar, nee, duizenden rupsen! Als het goed is, worden ze geboren op het moment van de rupsen-piek. Dit vergt natuurlijk wel wat planning, zeker nu de rupsen steeds vroeger in het voorjaar tevoorschijn komen. De koolmezen passen zich hierop aan, maar het is altijd toch weer afwachten wat de lente brengt.
Brandstof in de lente
Geef jij de vogels in je tuin te eten? Zorg dan dat je eiwitrijk voer neerzet, zoals gedroogde meelwormen. Pinda’s zijn te groot voor de kroost van de koolmees, daar kunnen ze zich in verslikken. En daarnaast hebben ze ook niet zoveel vet meer nodig. Rozijnen kunnen ze ook erg waarderen. Of zet een vogelbadje neer, ik kan zo genieten van een badderend vogeltje in m'n tuin!
De mooiste stropdas
Nog even over die gele borst en die stropdas. Die zijn heel belangrijk voor de koolmees. Vooral voor de mannetjes. Mannetjes hebben een fellere gele borst en een bredere, zwartere stropdas dan de vrouwtjes. Want mannetjes willen natuurlijk indruk maken op de vrouwtjes. En een mooie dikke stropdas helpt daarbij. Hoe dikker, hoe beter. Die stropdas wordt dikker als ze als jonkie genoeg te eten hebben gehad. En als ze nu nog steeds een gezond en gevarieerd dieet volgen, dan wordt de borst geler. En hoe geler, hoe beter. Want dan kun je de vrouwtjes voor je winnen. Nou ja, één vrouwtje dan. Want koolmezen zijn monogaam. Ze komen zelfs vaak een jaar later weer terug bij hetzelfde vrouwtje.
Namaakholen
Het liefdeskoppel zoekt een mooi plekje om te broeden. Vroeger leefde de koolmees in het bos en maakte het een nest in de holtes van de bomen. Tegenwoordig woont ‘ie in de stad en (bij gebrek aan boomholtes) neemt hij zijn intrek in een nestkastje. Heb jij ook zo’n nestkastje opgehangen? Als je dit nog van plan bent, zorg dat de ingang niet te groot en niet te klein is. Eigenlijk het liefst 32 millimeter. En als dat gat dan ook nog op het oosten is gericht, dan heb je een grote kans op nieuwe buren.
Koolmezen en de eikenprocessierups
Ken je de eikenprocessierups nog? Daar hebben we mooi geen last meer van. Dankzij aaltjes (kleine wormpjes die de rups ziek maken) én de koolmees. Koolmezen zijn grote liefhebbers van deze rupsen. Ze schudden de eikenprocessierups heen en weer totdat het beest zijn brandharen heeft laten vallen, waarna ze hem opeten. Naast de koolmees eten ook pimpelmezen en spreeuwen deze rupsen. Het ophangen van een nestkast voor mezen helpt dus niet alleen de koolmees, maar ook jezelf. En je moestuin, als je geen rupsen in je koolplanten wilt.
Wil je meer lezen over de koolmees en de steeds vroegere rupsen-piek? klik hier