Hommels, die leuke harige beestjes in je tuin. Ze vliegen tevreden van bloem naar bloem, op zoek naar de lekkerste nectar. Sommige mensen zijn bang voor bijen, maar vinden hommels wel leuk. Toch behoren de hommels ook tot de familie van de bijen.
Grote hommels in maart
Hommels zijn fascinerende insecten met een belangrijke rol als bestuiver in de natuur, maar ook in de fruitteelt. Het is nu een interessante tijd om naar hommels te kijken. In de tuin zie je grote geel-wit-zwarte hommels rondscharrelen onder de klimop. Waarom zie je in het vroege voorjaar eigenlijk alleen grote hommels en wat zoeken ze?
Het eerste voedsel van het nieuwe jaar
De grote hommels in de tuin zijn koninginnen, die net wakker zijn geworden uit de winterrust. Ze zijn op zoek naar een mooi plekje voor het nieuwe nest, bijvoorbeeld een oud muizenhol. Op voorjaarsbloemen, zoals hoefblad of krokusjes drinken ze nectar en verzamelen ze stuifmeel. Heb je afgelopen najaar ook bloembollen in de grond gestopt? De hommelkoningin zal je dankbaar zijn! Het stuifmeel brengt ze naar het nest en daar legt ze dan haar eerste eitjes op. Daaruit worden dan de werksters geboren. Zij nemen het verzamelen van stuifmeel over van de koningin, zodat zij even kan uitrusten.
Hommelsoorten
Hommels zijn makkelijk te herkennen, zou je zeggen, met hun wollige uiterlijk en mooie kleuren. Er zijn in Nederland ongeveer 29 verschillende soorten hommels bekend. Sommige zijn zeer zeldzaam, anderen zien we regelmatig. In Europa komen zo'n 70 soorten hommels voor. Hiervan wordt een kwart met uitsterven bedreigd. In de afbeelding hieronder vind je de meest voorkomende hommels in Nederland (Bron: Nature Today, Jeroen de Rond).
Onderzoek naar bestrijdingsmiddelen
We weten al een halve eeuw dat bestrijdingsmiddelen schadelijk zijn voor insecten, al sinds het boek 'Silent Spring' (1962) van biologe Rachel Carson. Zelfs in natuurgebieden zijn vrijwel overal bestrijdingsmiddelen aanwezig. Insecten in Duitsland blijken besmet met gemiddeld 16,7 verschillende bestrijdingsmiddelen. De impact op hommels is zorgwekkend, maar in Nederland nog niet zo goed in kaart gebracht. Daarom starten de Bijenstichting samen met Pesticide Action Netherlands een burgeronderzoek of 'citizen science-onderzoek'.
Doe je mee?
Voor dit onderzoek zijn zoveel mogelijk burgeronderzoekers nodig, die tussen 14 februari en 30 juni 2025 dode hommels verzamelen. Die hommels worden vervolgens in het lab onderzocht op pesticiden. Klik hier voor meer informatie over dit onderzoek en hoe jij kunt helpen.
Bloembollen
Heb je dit najaar ook bloembollen in de grond gestopt? Goed bezig! Je zorgt voor het eerste voedsel voor jonge hommelkoninginnen. Maar dan moeten de bloembollen wel gifvrij zijn. En dat is nu juist het probleem. Gangbare bloembollen bevatten 7 tot 13 verschillende bestrijdingsmiddelen per soort. Daarom kun je beter biologische bloembollen kopen, bijvoorbeeld online. Deze zijn duurder, maar veel beter voor onze gestreepte vrienden.