Geldzorgen? Praat erover!
Van een tijdelijk liquiditeitsprobleem tot structurele geldnood: mensen praten liever niet over hun financiële beslommeringen en wachten vaak (te) lang met het zoeken naar hulp, soms met verstrekkende gevolgen. Wie zijn of haar geldzorgen wil aanpakken, kan onder meer terecht bij de ‘financieel experts in de wijk’. Zij helpen bij het in kaart brengen van schulden en het maken van vervolgplannen om weer grip te krijgen op geld- en aanverwante zaken.
Een plotselinge terugval in (gezamenlijk) inkomen na een scheiding, ontslag of door ziekte. Het moeten leven van een bijstandsuitkering in tijden van almaar stijgende prijzen. Een gok-, alcohol- of drugsverslaving. Wat de oorzaak of omvang ook is: financiële zorgen trekken vaak een grote wissel op het leven van mensen. Zeker omdat lang niet iedereen meteen hulp zoekt. Meestal vanwege schaamte, soms uit onwetendheid. “Achterstanden in de betaling van vaste lasten zoals de huur, de hypotheek, gas, water, licht en de zorgverzekering, zijn vaak een eerste, belangrijk signaal dat mensen wellicht financiële problemen hebben”, vertelt Daphne Hendriks, namens de gemeente financieel expert in Nijmegen-Noord. “Daarom werken we nauw samen met onder meer woningcorporaties, zorgverzekeraars en water- en energieleveranciers. Zij sturen ons maandelijks overzichten van klanten die hun rekeningen niet hebben betaald, waarna we contact met deze mensen opnemen om te kijken of, hoe en waar we kunnen helpen.”
Woninguitzetting voorkomen
Iemand die een belangrijke rol speelt in die vroegsignalering van (financiële) problemen is Sermand Raoof, wijkadviseur van Talis in Nijmegen-Noord. “Heeft een huurder niet betaald, dan krijg ik een melding van onze incassoafdeling. Ik zoek meteen contact om te kijken wat er scheelt. Soms is sprake van een tijdelijk probleem en is iemand geholpen met een betalingsregeling. Maar het gebeurt ook dat mensen al langer moeite hebben om hun huur op tijd te betalen. In principe zijn we verplicht om bij een huurachterstand van drie maanden naar de rechter te stappen om ‘vonnis te halen’, maar als Talis zetten we alles op alles om te voorkomen dat mensen hun woning uit moeten, zeker als er kinderen in het spel zijn. Wat vaak ook lukt, dankzij de rechtstreekse lijntjes met de gemeente, de Raad voor Kinderbescherming en verschillende zorg- en welzijnsorganisaties in de wijk.”
Financieel expert in de wijk
Een van die welzijnsorganisaties in Nijmegen-Noord is Bindkracht10 dat in de persoon van Winny Boesveld de tweede financieel expert voor Nijmegen-Noord in huis heeft. “Daphne en ik vormen samen het eerste aanspreekpunt in de wijk voor iedereen met financiële vragen en problemen. Mensen kunnen zich zelf aanmelden via de website van de gemeente Nijmegen (hulp bij geldzorgen) of via de Stip. Ook komen er aanmeldingen vanuit het vroegsignaleringstraject.”
De gesprekken met de financieel expert zijn gratis, vrijblijvend en vertrouwelijk. Winny: “Totdat ze bij mij komen, hebben mensen vaak jaren niet over hun problemen durven te praten. Mensen zijn soms mentaal zo kwetsbaar dat ze gewoon niet met hun schulden aan de slag kunnen. Bovendien is de ene schuld de andere niet. Voor iemand in de bijstand met een schuld van 1500 euro is de stijgende energieprijs een bijna onoverkomelijk probleem. Voor de ander betekent een inkomensterugval van 1500 euro dat die schuld van 50 duizend euro nog problematischer wordt.”
Eigen keuzes
Sommige mensen kunnen na één sessie weer vooruit. Anderen hebben juist behoefte aan meer gesprekken en starten een traject bij de financieel expert (in dit geval Daphne of Winny) dat maximaal drie maanden duurt. Winny: “Op basis van het inkomsten- en uitgavenpatroon brengen we in kaart wat nodig is om van te leven, wat overblijft om af te lossen en van welke inkomensregelingen of vergoedingen iemand gebruik kan maken. Mensen maken hierin altijd hun eigen keuzes. Sommigen gaan strenger leven, anderen houden hun budget beter in de gaten om geld te besparen. Waarna bijvoorbeeld blijkt dat de auto er helemaal niet als eerste uit moet; iets wat mensen vaak denken.” Daphne vult aan: “Is er langere of intensievere begeleiding nodig, of lukt het iemand (tijdelijk) niet om zelf zijn/haar financiën te beheren, dan kunnen we mensen doorverwijzen, bijvoorbeeld naar het stabilisatieteam van Bindkracht10 dat gespecialiseerd is in schuldhulpverlening.”
Stabilisatietraject
“In het stabilisatietraject werken we toe naar een structurele oplossing”, vervolgt Winny, zelf lid van het team. “Daarvoor gebruiken we onder meer de methodiek van mobility mentoring; de brug van zelfredzaamheid die alle leefgebieden met elkaar verbindt. Tijdens gesprekken geven mensen aan hoe het met ze gaat op het gebied van wonen, werken, gezondheid en inkomen. Waaraan ze willen werken. En hoe ze daar –in kleine stapjes – willen komen. Dat in een breder kader plaatsen van financiële problemen, maakt het werken aan oplossingen overzichtelijker en dus meer behapbaar.”
Noodzakelijk duwtje
Belangrijk onderdeel van de methodiek is het belonen van mensen. Winny: “Soms sturen we ter aanmoediging kaartjes met een persoonlijke boodschap. Of we delen horeca-bonnen uit waarmee mensen ergens een kop koffie kunnen drinken; iets wat ze normaal niet snel doen. Verder draaien we samen met Bikewerk een door NXP gesponsord fietsproject. Mensen met weinig geld hebben vaak geen goed vervoer, wat ze kan beperken om bijvoorbeeld naar hun werk of de psycholoog te gaan. Een gratis basisfiets is net dat noodzakelijke duwtje in de rug om mensen op weg te helpen.”
Winny is - net als Daphne - blij dat ze er als financieel expert voor mensen kan zijn. “Het feit dat je weet dat je er niet alleen voor staat, is zo belangrijk. Ook al ben je nog zo zelfredzaam, financiële malaise beheerst je leven. Daar ben je niet zomaar van af.”
Hulp bij geldzorgen?
Meer informatie vind je op: www.nijmegen.nl/diensten/uitkering-schulden-laag-inkomen/hulp-bij-geldzorgen.
Als bewoner meedenken over dit thema?
Neemt u dan contact op met Stip Noord. Wij zijn op werkdagen tijdens kantooruren telefonisch (024-3502000) of per mail () bereikbaar.
Tekst: Pieter Matthijssen
Foto: archief Lentse Lucht