Soms vindt Mo (23) het best spannend om voor een groep mensen te staan en te vertellen over een paar van de moeilijkste momenten in zijn leven: zijn vlucht uit Syrië, de reis over de Middellandse Zee, de zoektocht naar een smokkelaar om hem de grens over te brengen en zijn aankomst in Nederland, nu zes jaar geleden. ‘De details zijn heel pijnlijk. Ik voel soms dat ik niet alles kan vertellen.’ Als Ellen (72) merkt dat het hem even zwaar valt, stuurt ze het gesprek bij. ‘Het is mijn taak om te zorgen dat Mo zich op zijn gemak voelt, zodat hij zijn verhaal zo goed mogelijk kan vertellen.’
Mo en Ellen geven samen voorlichtingen over wat het betekent om vluchteling te zijn. Het project heet: Bekend maakt Bemind, omdat begrip begint bij ontmoeting. ‘Mevrouw Ellen’, zoals Mo haar noemt, begint de presentatie met feiten en fabels over vluchtelingen. ‘Daarna vertel ik gewoon over mijn leven, van a tot z’, zegt Mo. ‘Van mijn leven voor de oorlog tot nu.’ Aan het einde en tussendoor mag het publiek vragen stellen.
‘Het is altijd moeilijk te voorspellen waar ze mee komen’, zegt Ellen. ‘Vaak is het heel concreet: hoeveel kostte de reis? Hoeveel mensen zaten er op de boot? Ben je bang voor de knallen van vuurwerk? Maar ook, mis je je land? En een goede vraag vond ik bijvoorbeeld of je ook met smokkelaars te maken had gehad, en wat dan een goede smokkelaar is.’ Mo knikt. ‘Ja, dat was een goede vraag. Een goede smokkelaar is iemand die jou voor de afgesproken prijs de grens over brengt. Iemand die je niet vermoordt en je organen niet verkoopt. Dat vonden ze wel een heftig antwoord.’
Ellen: ‘Dat doet iets met zo’n groep. Niemand kan zich voorstellen dat zoiets met hen zou gebeuren. Dat je je rugzak moet pakken en voorgoed vertrekt.’
‘Ook ik kon me er niks bij voorstellen, ik was 11 jaar toen de oorlog uitbrak in mijn land,’ vertelt Mo. ‘Ik kon niet meer naar school en ik moest gaan werken om mijn ouders te ondersteunen. Ik was vijftien toen ik hier in Nederland aankwam. Na de asielprocedure ben ik naar school gegaan, ik heb de taal geleerd en ik heb mijn eigen koeriersbedrijf opgezet. We bezorgen pakketjes en in het weekend rij ik zelf op de vrachtwagen. Het is enorm hard werken. Ik ben hier niet gekomen voor het geld of om overlast te veroorzaken. Ik ben hier met een reden: omdat het in Syrië oorlog is. Ik kon kiezen: doodgaan of weggaan. Bijna niemand kiest dan de dood. Ik hoop dat ik dat aan mensen kan overbrengen. Ik probeer ze altijd te vertellen: ik ben zoals jij. Ik wil groeien, iets bereiken en meedoen zoals alle andere mensen die hier wonen.’
Wil jij ook live een verhaal horen van een van onze sprekers? Nodig ons uit via: https://www.vluchtelingenwerk.nl/nl/projecten/bekend-maakt-bemind
